Ανάκληση αδείας ασφαλιστικής εταιρείας

Α. ΓΕΝΙΚΑ

Μέσα στα τελευταία έξι χρόνια έχουν ανακληθεί οριστικά οι άδειες λειτουργίας μιας σειράς ασφαλιστικών εταιρειών. Μεταξύ αυτών αναφέρουμε ενδεικτικά τις: EOS, General Union, General Trust, Γ.Η. ΣΚΟΥΡΤΗΣ, Ευρωπαϊκή Πρόνοια, Ασπίς Πρόνοια, Commercial Value, EVIMA, Ευρωστάρ & Διεθνής Ένωσις. Η οριστική ανάκληση της άδειας λειτουργίας μιας ιδιωτικής ασφαλιστικής εταιρείας συνεπάγεται κάποιες άμεσες συνέπειες και επιπτώσεις τόσο ως προς τους μετόχους της όσο και ως προς τους ασφαλισμένους αλλά και τρίτους που τυχόν έχουν απαιτήσεις κατ' αυτής.

Προκειμένου να καταστεί κατανοητό το ζήτημα θα προσπαθήσουμε να το αναλύσουμε με τον απλούστερο δυνατό τρόπο.

Οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης άδειας λειτουργίας σε μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία περιλαμβάνονται στο Ν.Δ. 400/1970 όπως ισχύει σήμερα. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (όπως αυτή κατά καιρούς τροποποιείται από Κοινοτικές Οδηγίες), μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία για να μπορεί να λειτουργεί, θα πρέπει να συμμορφώνεται τόσο προς το Νόμο όσο και προς τις εκάστοτε εγκυκλίους της αρμόδιας Εποπτικής Αρχής, η οποία είναι η Διεύθυνση Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης της Τράπεζας της Ελλάδος (ήδη υφίσταται και η Διεύθυνση Εποπτείας Εποπτευομένων Εταιρειών).

Κάθε ασφαλιστική εταιρεία οφείλει -μεταξύ άλλων- να διαθέτει επαρκή αποθέματα (σε χρήμα και ακίνητα και σε αναλογία που ορίζεται κάθε φορά με Νόμο), προκειμένου να εξασφαλισθεί η ικανοποίηση των δικαιούχων ασφαλίσματος σε περίπτωση που αυτό χρειαστεί. Δηλαδή, για να το θέσουμε απλά, προκειμένου λ.χ. να είναι σε θέση μια ασφαλιστική εταιρεία να ασφαλίζει Χ αριθμό
 έκδοσης ασφαλιστηρίων οδηγεί σε εκμηδενισμό των εσόδων της εταιρείας, η οποία ασκεί ακριβώς αυτή την εμπορική δραστηριότητα. Το γεγονός αυτό, συνδυαζόμενο με την κακή φήμη που συνεπάγεται η κύρωση αυτή από την Εποπτική Αρχή κατά της εταιρείας, οδηγεί τόσο τους ασφαλισμένους όσο και τους διαμεσολαβούντες στη λεγόμενη "μεταφορά του χαρτοφυλακίου" προς άλλες εταιρείες με αποτέλεσμα η ήδη αποδυναμωμένη εταιρεία να αποψιλώνεται εντελώς. 

Μετά την εκπνοή της ανωτέρω προθεσμίας και εφόσον οι προσπάθειες συμπλήρωσης των αποθεμάτων αποβούν άκαρπες, η Εποπτική Αρχή προχωρά στο επόμενο στάδιο, το οποίο είναι η οριστική ανάκληση της άδειας λειτουργίας της ασφαλιστικής εταιρείας.

Β. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΛΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Η οριστική ανάκληση της άδειας λειτουργίας συνοδεύεται από δέσμευση και χαρακτηρισμό του συνόλου των στοιχείων του ενεργητικού της εταιρείας ως "ασφαλιστική τοποθέτηση" και θέση της εταιρείας σε καθεστώς ασφαλιστικής εκκαθάρισης.

Ως Ασφαλιστική Εκκαθάριση θα ορίζαμε την υπό του Ν.Δ. 400/1970 προβλεπόμενη διαδικασία εκκαθάρισης του ασφαλιστικού χαρτοφυλακίου μιας ιδιωτικής ασφαλιστικής εταιρείας, της οποίας η άδεια έχει ανακληθεί οριστικά από την αρμόδια Εποπτική Αρχή.

Κατά το στάδιο αυτό, τα Όργανα της Εκκαθάρισης μεριμνούν -μεταξύ άλλων- για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της εταιρείας έναντι τρίτων, την ρευστοποίηση των στοιχείων του ενεργητικού της και την ικανοποίηση των κατεχόντων προνόμιο συμφώνως προς το άρθρο 10 του Ν.Δ. 400/1970.

 ο οποίος θέλησε εντελώς περιοριστικώς να προσδιορίσει και το ποιες απαιτήσεις κατατάσσονται και ικανοποιούνται στην ασφαλιστική εκκαθάριση και με ποια σειρά. Ικανοποίηση κάθε άλλης απαίτησης τρίτου (μεταξύ των οποίων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης), όχι μόνον δεν προβλέπεται, αλλά θα συνιστούσε και ευθεία παράβαση του Νόμου με αστικές και ποινικές συνέπειες για τον εκκαθαριστή.

Με μια φράση θα λέγαμε πως, διαρκούσης της ασφαλιστικής εκκαθάρισης, δεν υφίσταται ούτε η πραγματική αλλά ούτε και η νομική δυνατότητα ικανοποίησης κάθε άλλης απαίτησης πλην των αναφερομένων στο άρθρο 10 του Ν.Δ. 400/1970.